"Problemleri yaratan insansa, hiçbir problem insandan daha büyük olamaz." Sinan Ergin
Bu söz, ilk bakışta basit bir motivasyon cümlesi gibi görünebilir. Ancak derinlemesine incelendiğinde, insanın yaratıcılığına, direncine ve problem çözme yeteneğine dair güçlü bir felsefi temele sahiptir. Eğer problemlerin kaynağı bizsek, çözümün kaynağı da biziz demektir. Peki bu iddiayı nasıl somutlaştırabiliriz?
1. Problemlerin Kökeni: İnsan Zihni
Her problem, bir insan kararı veya eyleminin sonucudur:
Ekonomik krizler, insanların açgözlülüğü veya yanlış politikaları yüzünden çıkar.
Çevre kirliliği, insanın doğaya hoyrat yaklaşımının ürünüdür.
Savaşlar, liderlerin ve toplumların çatışma çözme beceriksizliğinden doğar.
Öyleyse, eğer problemler insan zihninde başlıyorsa, çözümler de orada şekillenebilir.
Örnek: Elon Musk ve SpaceX
2000'lerin başında uzay endüstrisi, devletlerin tekelinde pahalı ve yavaş bir sektördü. Musk, "Roketler neden bu kadar maliyetli?" sorusunu sordu ve problemi insan bakış açısının yarattığını fark etti. Geleneksel yaklaşımı reddederek, roketleri tekrar kullanılabilir hale getirdi. Böylece, "imkansız" denilen bir alanda devrim yarattı.
2. İnsanın Problem Çözme Kapasitesi: Tarih Kanıtlıyor
Tarih, insanın kendi yarattığı problemleri aşma becerisiyle doludur:
Veba salgınları, tıbbın gelişmesine yol açtı.
Enerji krizi, yenilenebilir kaynakların keşfini hızlandırdı.
Dijital iletişim ihtiyacı, internet gibi bir devrimi doğurdu.
Örnek: Thomas Edison ve Ampul
Edison, binlerce başarısız denemeden sonra elektrik ampulünü icat etti. Ona "Neden vazgeçmiyorsun?" diye sorduklarında, "Ben başarısız olmadım, sadece işe yaramayan binlerce yöntem buldum" demişti. Bu, insan zihninin problemleri aşmadaki ısrarını gösterir.
3. Zihniyet Değişimi: Problem mi, Fırsat mı?
Sinan Ergin’in sözünün en güçlü yanı, problemleri birer fırsata dönüştürme çağrısı yapmasıdır.
Krizler, yeni iş modelleri doğurur (Örn: Airbnb, 2008 ekonomik krizinde ortaya çıktı).
Engeller, yaratıcılığı tetikler (Örn: Stephen Hawking, ALS hastalığına rağmen evrenin sırlarını çözdü).
Örnek: Japonlar ve "Kaizen" Felsefesi
Japonlar, II. Dünya Savaşı’ndan sonra ekonomik bir çöküş yaşadı. Ancak "Kaizen" (sürekli iyileştirme) felsefesiyle, küçük adımlarla büyük devrimler yarattılar. Toyota gibi markalar, bu zihniyetle dünya devi oldu.
4. Peki Neden Hala Problemler Bizi Zorluyor?
Eğer insan problemleri aşabilirse, neden hala açlık, savaşlar ve adaletsizlik var? Cevap basit:
Kısa vadeli düşünme,
Bireysel çıkarların toplumsal faydanın önüne geçmesi,
,"Bu kadar yeter" diyen bir teslimiyet zihniyeti.
Ancak tarih gösteriyor ki, her büyük değişim, bir avuç insanın "Bu böyle olmamalı" demesiyle başlar.
Problemler Biziz, Çözüm de Biziz
Sinan Ergin’in sözü, aslında şunu hatırlatıyor: "Sen, karşılaştığın her problemi aşabilecek potansiyele sahipsin."
Bir mucit olabilirsin,
Bir lider olabilirsin,
Ya da sadece kendi hayatının kahramanı.
Önemli olan, problemin büyüklüğüne değil, kendi içindeki çözüm arayışına odaklanmak.
"İmkansız diye bir şey yoktur, sadece henüz çözülmemiş problemler vardır."
Peki siz, bugün hangi problemin çözümü olacaksınız?
Bu yazı, insan potansiyeline odaklanarak "problem çözme becerisi"ni geliştirmek amacıyla kaleme alınmıştır. Unutmayın: En büyük engeller, zihnimizde başlar ve zihnimizde biter.
